مطالعات آبخيزداري و پخش سيلاب حوزه آدوري بم و انارود رفسنجان
معرفي طرح
مطالعات در دو فاز 1- مطالعات پايه و شناسايي پتانسيلها،نقاط قوت و ضعف حوضه آبريز 2- برنامهريزي و ارائه روشهاي بهينه مديريت حوضههاي آبخيز در سه جهت كنترل فرسايش و رسوب، كنترل سيلاب و تقويت پوشش گياهي در راستاي توسعه پايدار و آبخوانداري ميباشد.
تاريخچه طرح
موضوع مبارزه با فرسايش و توجه به اصول حفاظت خاك و آبخيزداري از زمان احداث سدهاي مخزني به ويژه از سال 1350 بطور جدي مورد توجه واقع گرديده است همپيوندي مشكل فرسايش با در بهرهبرداري نامتوازن از منابع طبيعي و توسعه نيافتگي جوامع محلي رويكرد جامعتري در برنامهريزيها را طلب ميكرد و موجب شد به تدريج، ساير عرصههاي محيطي در چشمانداز مطالعات آبخيزداري قرار گيرد.
سيماي طرح
محدوده مطالعاتي در استان كرمان و در دو شهرستان بم و رفسنجان واقع شده است. دو حوضه آدوري بم و انارود رفسنجان كاملا از هم مستقل ميباشد. به طوري كه حوضه آدوري بم از نظر موقعيت جغرافيايي اين محدوده بين ً61/54 55 57 تا ً65/6 15 58 طول شرقي و ً2/23 47 28 تا ً89/54 7 29 عرض شمالي واقع شده است. وسعت حوزه آدوري برابر 741/348 كيلومتر مربع معادل 1/34874حداكثر ارتفاع قلل محدوده 3545متر و حداقل ارتفاع محدوده برابر 4/1211متر ميباشد. از نظر تقسيمات كشوري حوزه آدوري در استان کرمان، شهرستان بم واقع شده است. جاده بم _ کرمان با جهت شرقي_ غربي از شمال حوزه عبور مي کند. حوضه انارود رفسنجان از نظر موقعيت جغرافيايي اين محدوده بين ً84/23 َ51 ْ54 تا ً42/20 َ17 ْ55 طول شرقي و ً39/59 َ24 ْ30 تا ً76/14 َ51 ْ30 عرض شمالي واقع شده است. وسعت حوضه اناررود برابر 816/688 كيلومترمربع معادل 6/68881 هكتار است كه حداكثر ارتفاع قلل محدوده 3579 متر و حداقل ارتفاع محدوده برابر 28/1418 متر ميباشد. از نظر تقسيمات كشوري حوضه اناررود در استان کرمان، شهرستان رفسنجان واقع شده است. جاده انار - شهر بابک با جهت شمال شرقي- جنوب غربي حوضه را به دو قسمت تقسيم مينمايد و جاده انار - رفسنجان از مرز شمالي حوضه عبور مي كند.
نيازها و ضرورت هاي طرح
نياز و ضرورت مطالعات آبخيزداري و پخش سيلاب در اين دو حوضه عمدتا به دليل توسعه شهر بم و انار و نتيجتا - اضافه برداشت از سفره و افت آبخوان دشتهاي بم و انار - فشار تقاضا براي محصولات كشاورزي و دامي - افزايش شدت فرسايش، سيل خيزي و رسوبدهي حوزه ميباشد.
رئوس کلي شرح خدمات
مطالعات انجام شده در دو فاز
1- مطالعات فاز توجيهي آبخيزداري با رئوس فيزيوگرافي و توپوگرافي، هواشناسي، زمين شناسي، خاكشناسي، هيدرولوژي، كيفيت آبسطحي، منابع آب زيرزميني، مرتعداري، حيات وحش خشكيزي و آبزيان، فرسايش و رسوب، وضعيت اجتماعي آبخيزنشينان، مطالعات اقتصادي، تفريحات عمومي
2- مطالعات فاز تفصيلي اجرايي آبخيزداري با رئوس ارائه برنامههاي استراتژي و مديريت بيولوژيك و همچنين مديريت مكانيكي حوضهابريز
3- مطالعات فاز 1- پخش سيلاب و تغذيه مصنوعي با هدف جانمايي و طراحي سازههاي پخش سيلاب و انتخاب گزينه برتر براساس اصول فني و اقتصادي
4- مطالعات فاز 2 – پخش سيلاب و تغذيه مصنوعي با طراحي جزئيات و متره گزينه منتخب
اجزاي اصلي طرح:
اجزاي مطالعات آبخيزداري و پخش سيلاب بر موارد زير استوار است.
ü شناسايي پتانسيلها، نقاط قوت و ضعف حوضه مطالعاتي
ü ارائه برنامه مديريتي در جهت تقويت و استفاده از پتانسيلها و كاهش اثرات سوء نقاط ضعف