طرح انتقال آب از سولكان به رفسنجان براساس آخرين تقسيمات سياسي و اداري در محدوده استان‌هاي چهارمحال و بختياري، اصفهان، يزد و كرمان واقع شده است. مخزن سد سولكان در محدوده شهرستان بروجن، سامانه انتقال آب سولكان در محدوده شهرستان‌هاي سميرم، شهرضا، اصفهان، صدوق، تفت، ابر كوه، خاتم، مهريز و شهرستان شهر بابك و شبكه توزيع (آبياري) در محدوده شهرستان هاي رفسنجان و انار قرار دارد.

مطالعات انتقال آب از سرشاخه‌هاي كارون، اولين بار توسط سازمان آب منطقه‌اي اصفهان در سال 1361 به شركت خدمات مهندسي آب واگذار گرديد. مطالعات مذكور تحت عنوان"طرح آبرساني قمشه ـ يزد" در حد مطالعات شناسايي انجام گرديد و نتايج حاصله در پانزده جلد گزارش و نقشه‌هاي فني تهيه و در اواخر سال 1362 براي سازمان آب منطقه‌اي اصفهان ارسال گرديد. مجموعه گزارش‌هاي مرحله شناسايي طرح با هدف بررسي و تجزيه و تحليل تأمين و انتقال آب مورد نياز شرب و صنعت در شهرهاي شهرضا، نائين، اردكان، ميبد، يزد و همچنين كمك به آب كشاورزي دشت‌هاي مهيار و حومه يزد تهيه شده است. پس از مطالعات فوق شركت آب منطقه‌اي يزد درسال 1367 مطالعات توجيهي (مرحله اول) انتقال آب از سرشاخه‌هاي كارون را به شركت مهندسي مشاور مهاب قدس واگذار نمود. نتايج مطالعات مذكور تحت عنوان "طرح انتقال آب از سرشاخه‌هاي كارون به يزد" و مشتمل بر 15 جلد گزارش و نقشه‌هاي فني در اواسط سال 1371 به كارفرماي وقت طرح ارائه شد. هدف از اين مطالعات كنترل وتنظيم جريان‌هاي سطحي آب رودخانه سولكان از سرشاخه‌هاي كارون براي تأمين آب مورد نياز شرب و صنعت شهرهاي شهرضا، نائين، اردكان، ميبد و يزد مي‌باشد. شايان ذكر است كه مبناي مطالعات مرحله اول، بررسي‌هاي انجام شده مرحله شناخت طرح آبرساني قمشه ـ يزد بوده است. در سال 1381، باتوجه به تغيير مقصد انتقال آب از استان يزد به استان كرمان (دشت رفسنجان)، و تغيير هدف طرح از تأمين آب شرب به آب كشاورزي و كاهش حجم آب قابل تنظيم، مؤسسه عمران رفسنجان از اين شركت درخواست نمود تا مطالعات مرحله اول انتقال آب از سرشاخه‌هاي كارون به رفسنجان را مجدداً انجام دهد. در سال 1381 گزارش خسارت مخزن مربوط به مرحله اول مطالعات توسط شركت مهاب قدس انجام شد. نتايج اين مطالعات در چهار تراز ارتفاعي نشان داد كه بر پايه قيمت‌هاي سال مطالعاتي (1381) در تراز 2120 متر، ارزش اقتصادي خسارات وارد شده به اراضي كشاورزي و تأسيسات، 8.8 ميليارد ريال، در تراز 2150 متر 21.9 ميليارد ريال، در تراز 2164 متر 29.8 ميليارد ريال و در تراز منتخب 18.4 ميليارد ريال خواهد بود. شايان ذكر است كه محل سد در مطالعات مذكور، در گزينه‌‌اي متفاوت با گزينه فعلي قرار داشته است.

محدوده مطالعاتي طرح انتقال آب از سولكان به رفسنجان براساس آخرين تقسيمات سياسي و اداري در محدوده استان‌هاي چهارمحال و بختياري، اصفهان، يزد و كرمان واقع شده است. مخزن سد سولكان در محدوده شهرستان بروجن از استان چهارمحال و بختياري، تونل انتقال آب سولكان در محدوده شهرستان‌هاي سميرم و شهرضا از استان اصفهان، خط لوله انتقال از خروجي تونل سولكان به انار در محدوده شهرستان‌هاي شهرضا و اصفهان از استان اصفهان و شهرستان‌هاي صدوق، تفت، ابر كوه، خاتم و مهريز از استان يزد و شهرستان شهر بابك از استان كرمان و شبكه توزيع (آبياري) در محدوده شهرستان هاي رفسنجان و انار از استان كرمان قرار دارد. گفتني است مخزن سد سولكان در محدوده دهستان گندمان از بخش گندمان شهرستان بروجن قرار دارد. گندمان در حدود 30 كيلومتري شمال غربي ساختگاه سد سولكان، نزديك‌ترين مركز شهري و روستاي چشمه‌علي در حدود 3 كيلومتري شمالغرب آن نزديك‌ترين آبادي به ساختگاه سد بشمار مي‌آيد. در محدوده مخزن سد سولكان و حاشيه آن در حال حاضر 5 آبادي داراي سكنه دايمي وجود دارد. براساس نقشه‌هاي توپوگرافي موجود و تراز نرمال مخزن سد سولكان دو روستاي تگرگ آب و چشمه علي در داخل مخزن سد و سه روستاي گداركبك، سولكان و له‌‌دراز در حاشيه مخزن سد قرار مي‌گيرند. لازم به ذكر است آب تنظيم شده رودخانه سولكان توسط تونل بلندي به طول 54 كيلومتر و خط لوله به طول 383 كيلومتر طراحي شده است. محدوده دشت‌هاي آبياري نيز در شهرستان رفسنجان (بخش‌هاي انار، مركزي، كشكوئيه) واقع شده است. محدوده آبياري شامل دشت‌هاي انار، بياض، كشكوئيه، نوق و رفسنجان مي‌باشد.

در حال حاضر حدود 110 هزار هكتار از اراضي كشاورزي محدوده مورد بررسي زير كشت پسته قرار داشته و بخشي از نياز آبي آن با كمك1650 حلقه چاه عميق و نيمه عميق تأمين مي‌‌شود. براساس آمار موجود در طول سه دهه گذشته سطح زير كشت پسته به طور چشمگيري افرايش يافته، به نحوي كه از 52 هزار هكتار در سال 1361 به 110 هزار هكتار در سال 1390 رسيده است. نجات باغات پسته موجود و سرمايه گذاري‌هاي انجام شده در اين زمينه و توليد پسته به عنوان يك كالاي استراتژيك و صادراتي در شرايط بسيار حساس كشور و فشارهاي اقتصادي ناشي از تحريم‌ها و نيز جلوگيري از ايجاد ناپايداري اقتصادي و اجتماعي و پيامدهاي مخرب آن مهم‌ترين هدف طرح انتقال آب از سولكان به رفسنجان و انار بشمار مي‌‌آيد. اشاره به اين نكته ضروري است كه ساليانه بطور متوسط 2/1 ميليارد دلار ارز از محل فروش پسته در بازارهاي خارجي عايد كشور مي‌‌شود. بررسي آمار و اطلاعات در رابطه با تجارت جهاني پسته در طول سه دهه اخير نشان مي‌‌دهد كه ايران به طور متوسط 45 درصد (معادل 230هزار تن) از پسته دنيا را توليد كرده و كشور‌‌هاي آمريكا، تركيه، چين، سوريه، يونان و ايتاليا در مراحل بعدي توليد قرار دارند. البته درسال 2013 ايالات متحده امريكا با توليد 280 هزار تن از ايران پيشي گرفته و در رتبه اول توليد پسته در جهان قرار گرفته است. شايان ذكر است براساس آخرين آمار وزارت جهاد كشاورزي، سطح زير كشت پسته ايران در حدود 420000 هكتار است كه نزديك به 97 درصد آن در چهار استان كرمان، يزد، سمنان و خراسان واقع است. استان كرمان به تنهايي 70 درصد از سطح زير كشت پسته ايران را به خود اختصاص مي‌‌دهد كه 40 درصد از سطح زيركشت استان كرمان در منطقه رفسنجان واقع شده است. به عبارت ديگر شهرستان‌‌هاي رفسنجان و انار در استان كرمان به تنهايي 28 درصد از پسته ايران و در حدود 17 درصد از پسته دنيا را توليد مي‌‌كنند. بنابراين حفظ توليد و تجارت پسته در منطقه رفسنجان موضوعي كليدي و راهبردي در فرايند توسعه منطقه‌اي در كشور است.

بررسي سوابق و پيشينه مطالعات خسارت طرح، بررسي ويژگي هاي جمعيتي، جامعه شناختي و فرهنگي و اقتصادي، بررسي واكنش هاي اجتماعي محتمل ناشي از اجراي طرح، مقايسه گزينه‌هاي مختلف انتقال از نظر جنبه‌هاي اجتماعي و معرفي گزينه‌منتخب، بررسي و ارزيابي تعامل و تقابل‌هاي قومي، محلي، مذهبي و خرده فرهنگ‌هاي دهقاني و اثرات آنها بر اجراي طرح و بالعكس، بررسي قشربندي و ساختار قدرت و تصميم‌گيري و تأثير آن بر اجراي طرح

طرح انتقال آب از سولكان به رفسنجان با هدف تأمين قسمتي از كمبود نيازهاي آبي اراضي تحت كشت پسته در محدوده شهرستان رفسنجان صورت مي‌گيرد. با توجه به نيازهاي آبي اراضي تحت كشت وطبق مجوز شماره 170/43062 مورخ 31/4/75 وزارت، مقرر گرديده است كه ساليانه به ميزان 250 ميليون مترمكعب آب از حوزه آبريز رودخانه سولكان (از سرشاخه‌هاي كارون) براي جبران بيلان منفي نيازهاي آبي به رفسنجان انتقال يابد. لازم به ذكر است كه اين ميزان تخصيص با توجه به نتايج مطالعات برنامه ريزي منابع آب در فاز اول مطالعات، به 200 ميليون متر مكعب كاهش يافته است.

روش انجام اين مطالعات در دو بخش ستادي و ميداني متمركز بوده است.در روش ستادي اقدامات مورد نظر در چارچوب استفاده از ابزارهاي قابل دسترس مشتمل بر: مطالعه گزارش‌‌ها و منابع و مستندات مرتبط با طرح، جستجوي اينترنتي، فيش‌برداري و تهيه اطلاعات از منابع كتابخانه‌اي و گزارشهاي مرتبط با محدوده مورد مطالعه، استخراج، طبقه‌بندي و تجزيه و تحليل اطلاعات جمع‌آوري شده از عمليات صحرائي، بررسي و تجزيه و تحليل اطلاعات نقشه‌هاي پايه و كاربري اراضي محدوده مورد مطالعه و ارائه نقشه‌هاي مورد نظر به عنوان خروجي مطالعات، تشكيل جلسات مختلف (جلسات كميته فني طرح، جلسات هماهنگي) كارشناسي (در داخل شركت و بيرون) در خصوص تفهيم موارد مربوط به طرح و حصول درك مشترك، تدوين گزارش‌هاي نهائي طرح به انضمام جداول، نمودارها و نقشه‌هاي مربوطه با استفاده از نرم‌افزارهاي كامپيوتري در محيط ستادي مطالعات انجام مي‌گيرد. در روش ميداني اقدام‌هاي مورد نظر در چارچوب استفاده از ابزارهاي قابل دسترس مشتمل بر: بازديد، شناسائي و مشاهده محدوده مطالعاتي جهت تدقيق اطلاعات نقشه موجود، تكميل پرسشنامه‌هاي مربوطه و انجام مصاحبه با افراد، گروه‌هاي مرجع و مسئولين نهادهاي ذيربط، اخذ اطلاعات مربوطه از نهادها و ارگانهاي مختلف محلي و منطقه اي در زمينه طرح و ... در محيط ميداني مطالعات (محدوده مطالعاتي روستاها، كانون‌هاي جمعيتي، تأسيسات و منابع موجود در محدوده مطالعاتي) انجام گرفته است.